آشکار شدن ضعف دفاع موشکی آمریکا پس از جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل

مصرف بی‌سابقه موشک‌های رهگیر

نشریه وال استریت ژورنال به نقل از مقامات آمریکایی گزارش داده است که در جریان این درگیری، اپراتورهای سامانه «تاد» بیش از ۱۵۰ موشک رهگیر شلیک کردند. این تعداد تقریباً معادل یک‌چهارم کل رهگیرهایی است که پنتاگون تاکنون خریداری کرده است.

نیاز فزاینده به این رهگیرها تا جایی پیش رفت که وزارت دفاع آمریکا در مقطعی بررسی کرد آیا می‌تواند رهگیرهای خریداری شده توسط عربستان سعودی را به اسرائیل منتقل کند یا خیر. این موضوع با توجه به در خطر بودن زیرساخت‌های نفتی و شهری عربستان، بسیار حساس بود.

چالش مصرف موشک‌ها تنها به سامانه تاد محدود نمی‌شد. ناوشکن‌های آمریکایی در مدیترانه و دریای سرخ نیز حجم زیادی از موشک‌های رهگیر خود را مصرف کردند و اسرائیل نیز ذخایر موشک‌های دفاعی خود از جمله سیستم‌های «پیکان» و «گنبد آهنین» را به سرعت به کار گرفت.

آمادگی آمریکا در «جهان موشکی»

وال استریت ژورنال اشاره می‌کند که با وجود اینکه مقامات اسرائیلی سامانه‌های آمریکایی را عامل نجات هزاران نفر دانستند، این درگیری به وضوح نشان داد که آمریکا برای مقابله با حملات گسترده موشکی، مانند آنچه از سوی ایران رخ داد، آمادگی کافی ندارد.

سامانه‌های دفاع موشکی آمریکا در دهه‌های اخیر بیشتر برای مقابله با تهدیدات هدفمند از سوی روسیه، چین یا کره شمالی طراحی شده بودند، نه برای مقابله با حجم عظیمی از موشک‌های بالستیک میان‌برد. این در حالی است که بسیاری از بازیگران غیردولتی یا دول منطقه‌ای مانند حوثی‌ها در یمن، روسیه در اوکراین و حتی چین در استراتژی تایوان، به صورت گسترده به موشک‌ها متکی هستند.

تام کاراکو، مدیر پروژه دفاع موشکی در مرکز مطالعات راهبردی و بین‌المللی، در این باره گفت: «بالاخره داریم از خواب بیدار می‌شویم که باید خرید تسلیحات دفاعی را به صورت گسترده افزایش دهیم.»

سامانه تاد: فناوری پیشرفته اما کمیاب

سامانه تاد که برای رهگیری موشک‌های بالستیک در ارتفاع بالا طراحی شده است، نیازمند ۱۰۰ سرباز آمریکایی برای کارکرد شبانه‌روزی است و هر سامانه آن ظرفیت نگهداری ۴۸ موشک را دارد. هر موشک رهگیر تاد حدود ۱۳ میلیون دلار قیمت دارد و تاکنون تنها ۶۵۰ فروند از آن تولید شده است.

در حال حاضر، تنها هفت سامانه عملیاتی تاد در اختیار ارتش آمریکا قرار دارد:

• دو سامانه در اسرائیل
• دو سامانه در گوام و کره جنوبی
• یک سامانه در عربستان
• دو سامانه در خاک آمریکا

یک سامانه دیگر نیز هنوز به طور کامل عملیاتی نشده است. این چیدمان باعث شده ارتش آمریکا نتواند سامانه‌های خود را به طور منظم برای تعمیرات و آموزش از گردش خارج کند، که به گفته افسران ارتش، آمادگی کلی را کاهش می‌دهد.

پنتاگون در جریان جنگ اقدام به ارسال موشک‌های تازه به منطقه کرد، اما کمبود ذخایر چشمگیر بود. تخمین زده می‌شود پر کردن ذخایر استفاده شده در این جنگ، بیش از یک سال زمان و بین ۱.۵ تا ۲ میلیارد دلار هزینه نیاز داشته باشد.

ناوشکن‌ها و بحران شناسایی در «مه جنگ»

علاوه بر تاد، نیروی دریایی آمریکا نیز با بحران مشابهی مواجه شد. ناوشکن‌های کلاس «آرلی بورک» در مدیترانه و دریای سرخ، حدود ۸۰ موشک اس‌ام-۳ را برای رهگیری تهدیدات ایرانی شلیک کردند. موشک‌هایی که قیمتشان بین ۸ تا ۲۵ میلیون دلار متغیر است.

با این حال، پنتاگون اکنون عملکرد این موشک‌ها را به دقت بررسی می‌کند، زیرا برخی از آن‌ها نتوانستند اهداف را به طور کامل نابود کنند.

در محیطی اشباع از آتش و موشک، تمایز میان کلاهک واقعی، قطعات منفجر شده، بوسترها و فریب‌دهنده‌ها برای پرسنل نیروی دریایی دشوار شده بود و احتمال دارد چندین موشک به طور همزمان برای رهگیری یک هدف شلیک شده باشند.

چالش دیگر، نبود توانایی برای پر کردن مجدد موشک‌ها در دریا بود. به دلیل وزن و اندازه بزرگ کنیسترهای موشک، امکان بارگیری آن‌ها در شرایط ناپایدار دریایی وجود ندارد؛ موضوعی که در جنگی احتمالی با چین می‌تواند به یک گلوگاه لجستیکی بدل شود.

پایان جنگ، آغاز بحران

مقامات آمریکایی هشدار می‌دهند که چنانچه ایران مجدداً به حملات موشکی گسترده دست بزند، آمریکا آمادگی کافی برای پاسخ مؤثر نخواهد داشت.

یکی از مقامات گفت: «نگرانی ما این است که ایرانی‌ها این سناریو را تکرار کنند. و ما دیگر توان تکرار این پاسخ را نداریم.»